Μεγάλος αριθμός ατόμων με ψυχικά προβλήματα δεν λαμβάνει θεραπεία, ενώ ένας επίσης μεγάλος αριθμός διακόπτει τη θεραπεία του. Τα ποσοστά διακοπής της παρακολούθησης είναι υψηλά σε ποικίλα θεραπευτικά πλαίσια και αυτό αποτελεί μείζονα πρόκληση για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Το Κέντρο Κοινοτικής Ψυχικής Υγιεινής Βύρωνα–Καισαριανής είναι ένα πανεπιστημιακό κέντρο, τομεοποιημένο σε συνοικίες μέσου εισοδήματος της Αθήνας. Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η καταγραφή των δημογραφικών, κοινωνικών και διαγνωστικών χαρακτηριστικών των επανερχόμενων περιστατικών (ΕΠ) και η διευκρίνιση των λόγων διακοπής και επανόδου τους. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην πιθανή συσχέτιση συγκεκριμένων ψυχικών διαταραχών με την ολοκλήρωση ή μη της θεραπείας και με τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Κατά τη χρονική περίοδο 2012–2016 το κέντρο ανέλαβε 525 ΕΠ και 1643 νέους ασθενείς. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 346 ΕΠ επί του συνόλου καθώς δεν περιλήφθηκαν 148 που ήλθαν μόνο για την έκδοση πιστοποιητικού και 31 με ελλιπή στοιχεία. Χορηγήθηκε δομημένο, βραχύ Ερωτηματολόγιο Αξιολόγησης Επανερχόμενων Περιστατικών αποτελούμενο από 34 ερωτήσεις ανοιχτού και κλειστού τύπου. Τα δεδομένα συλλέχτηκαν από εκπαιδευόμενους ψυχολόγους με δομημένη συνέντευξη διάρκειας 15–30 λεπτών και από τα ιστορικά των ασθενών. Από τα 346 ΕΠ η έρευνα επικεντρώθηκε σε 299 που ανήκαν στις εξής τέσσερεις βασικές διαγνωστικές κατηγορίες διαταραχών: (α) σχιζοφρένεια και άλλες ψυχωτικές διαταραχές (12,7%), (β) διαταραχές της διάθεσης (41,3%), (γ) νευρωσικές, σωματόμορφες και συνδεόμενες με το στρες διαταραχές (22,0%), (δ) προβλήματα σχέσεων, ζεύγους ή οικογένειας (10,4%). Το 64,1% των ΕΠ θεωρούσε ότι δεν είχε ολοκληρώσει τη συνεργασία του με το κέντρο στην προηγούμενη φάση, το 19% απέδιδε τη διακοπή παρακολούθησης σε λόγους που αφορούν στη λειτουργία του κέντρου και το 88,4% θεωρούσε ότι ικανοποιήθηκε το αίτημά του. Το μεγαλύτερο ποσοστό επανόδου των ασθενών παρατηρείται εντός του πρώτου έτους (31,7%) και μετά τέσσερα ή περισσότερα έτη (43,4%). Κατά το μεσοδιάστημα της διακοπής της παρακολούθησης το 32,7% διέκοψε τη φαρμακευτική αγωγή, ενώ το 21,4% συνέχισε τη φαρμακευτική αγωγή κατά το δοκούν. Το 47,3% δεν είχε παρακολούθηση, ενώ το 52,7% είχε παρακολούθηση – από αυτούς το 36,6% από ιδιώτη ψυχίατρο και το 30,7% από ψυχίατρο ασφαλιστικού φορέα. Το 45,5% των ατόμων με σχιζοφρένεια και άλλες ψυχωτικές διαταραχές νοσηλεύτηκε στο μεσοδιάστημα. Ελέγχθηκαν οι σχέσεις της διάγνωσης και της παρακολούθησης κατά το μεσοδιάστημα με την ανεργία χωρίς να προκύψουν στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα. Η μεγαλύτερη ικανοποίηση όσων ολοκλήρωσαν τη θεραπεία ήταν αναμενόμενη. Έχουν ιδιαίτερη σημασία λόγοι διακοπής που σχετίζονται με τη λειτουργία του κέντρου.
Λέξεις ευρετηρίου: Κοινοτική ψυχιατρική, διακοπή παρακολούθησης, επανερχόμενοι ασθενείς, συνεχές της φροντίδας, διάγνωση.
Δ. Πλουμπίδης, Φ. Χρυσοβέργη, Γ. Κωνσταντακόπουλος, Μ. Λουκαδάκης, Ζ. Καλογεράκης, Μ. Οικονόμου (σελίδα 327)