Η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των ατόμων με σοβαρές-χρόνιες ψυχικές διαταραχές (ΣΧΨΔ) κύριο στόχο έχει την κοινωνική ενσωμάτωσή τους μέσω της ενίσχυσης της λειτουργικότητας, της βελτίωσης της ποιότητας ζωής και της αντιμετώπισης των παραγόντων κινδύνου που οδηγούν στην κοινωνική αναπηρία. Αναπόσπαστο κομμάτι της πολυδιάστατης αυτής διαδικασίας αποτελούν οι Υποστηρικτικές Ομάδες (ΥΟ). Κύριος σκοπός της μελέτης αυτής ήταν η διερεύνηση των παραγόντων που επηρέασαν τη συμμετοχή ατόμων με ΣΧΨΔ σε μια ΥΟ, που πραγματοποιήθηκε στη Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης του ΚΚΨΥ Βύρωνα-Καισαριανής. H συγκεκριμένη ΥΟ γινόταν σε εβδομαδιαία βάση, ήταν 45λεπτης διάρκειας, συντονιζόταν από δύο θεραπευτές και ήταν ανοικτή στην υποδοχή των νέων μελών που τοποθετούνταν περιοδικά στη Μονάδα. Oι απαραίτητες για τα μέλη πληροφορίες προήλθαν από τους ατομικούς φακέλους τους στο ΚΚΨΥ, ενώ τα σχετικά με την ΥΟ στοιχεία συλλέχθηκαν από τις γραπτές αναφορές που τηρούνταν για κάθε συνεδρία. Το χρονικό διάστημα της συγκεκριμένης καταγραφής, στην ΥΟ συμμετείχαν 18 γυναίκες, με μέση ηλικία τα 38,56 (±6,92) έτη. Στην πλειοψηφία τους ήταν απόφοιτες Λυκείου (61,1%), άγαμες (83,3%), χαμηλής κοινωνικοοικονομικής κατάστασης (55,5%), έπασχαν από κάποια διαταραχή του σχιζοφρενικού φάσματος (61,1%) και είχαν μέση διάρκεια νόσου 15,22 (±8,44) έτη. Από τις 83 συνεδρίες της ΥΟ που πραγματοποιήθηκαν, 22 (26,5%) έγιναν με την παρουσία ενός μόνο συντονιστή, 11 (13,3%) μετά από είσοδο νέου ή/και αποχώρηση παλιού μέλους και 11 (13,3%) μετά από ματαίωση της προηγούμενης συνεδρίας. Αναφορικά με τη θεματολογία τους, στις συνεδρίες συζητούνταν κατά μέσον όρο τέσσερα θέματα, με δημοφιλέστερα τα σχετικά με την ψυχική νόσο (62,7%) και τις διαπροσωπικές σχέσεις (73,5%). Από τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι τα ιδιαίτερα δημογραφικά (όπως ηλικία, μορφωτικό επίπεδο, οικογενειακή κατάσταση, τρόπος διαμονής, κοινωνικοοικονομική κατάσταση και εργασιακή εμπειρία) και ψυχιατρικά χαρακτηριστικά (όπως διάγνωση, διάρκεια νόσου και συμμετοχή σε Προγράμματα αποκατάστασης) των μελών που εξετάστηκαν, δεν φάνηκε να σχετίζονται σημαντικά με το ποσοστό των παρουσιών τους στην ΥΟ. Παρομοίως, το ποσοστό προσέλευσης στις συνεδρίες δεν βρέθηκε να μεταβάλλεται σημαντικά από την απουσία ενός συντονιστή, την είσοδο ή αποχώρηση κάποιου μέλους και τις ματαιώσεις συνεδριών. Αντίθετα, η ανάλυση πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης που εφαρμόστηκε (με ανεξάρτητες μεταβλητές τον αριθμό θεμάτων ανά συνεδρία και τη συζήτηση θεμάτων για τις προσδοκίες των μελών), ανέδειξε ότι η συζήτηση θεμάτων σχετικών με τις προσδοκίες τους (για δημιουργία οικογένειας, περαιτέρω εκπαίδευση, ανεύρεση εργασίας), επιδρούσε (αρνητικά) σημαντικά στη συμμετοχή τους στην ΥΟ (Beta=–0,32, p=0,006). Το συγκεκριμένο εύρημα υπογραμμίζει την αναγκαιότητα περαιτέρω έρευνας για την ενσωμάτωση στα Προγράμματα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης παρεμβάσεων, που θα στοχεύουν στην προώθηση και την ικανοποίηση των μελλοντικών στόχων και των προσδοκιών των ατόμων με ΣΧΨΔ.
Λέξεις ευρετηρίου: Σοβαρές-χρόνιες ψυχικές διαταραχές, υποστηρικτικές ομάδες, συμμετοχή, ψυχοκοινωνική αποκατάσταση.
Ζ. Καλογεράκης, Α. Πετρούτσου, Α. Χατζάκης, Δ. Πλουμπίδης, Χ. Παπαγεωργίου, Μ. Οικονόμου (σελίδα 108)