Παρά τη μεγάλη πρόοδο που έχει σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες στην ιατρική αντιμετώπιση της λοίμωξης HIV/AIDS, οι άνθρωποι που ζουν με τον HIV εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες σε ποικίλα επίπεδα της ζωής. Οι ψυχικές διαταραχές, ειδικότερα, αποτελούν τις πιο κοινές συννοσηρότητες στη λοίμωξη HIV, με αρνητικές συνέπειες στη συμμόρφωση στην αντιρετροϊκή αγωγή, την πορεία της νόσου και τη γενικότερη ποιότητα ζωής. Ένας από τους κυριότερους παράγοντες ψυχολογικής επιβάρυνσης των ανθρώπων που ζουν με HIV είναι ο στιγματισμός του HIV/AIDS, ο οποίος παραμένει ιδιαίτερα έντονος στην Ελλάδα έως και σήμερα. Η παρούσα έρευνα μελέτησε την κλινική εικόνα κατά την προσέλευση και τα αιτήματα για βοήθεια 191 οροθετικών στον HIV ανθρώπων (83% άνδρες) που απευθύνθηκαν στην υπηρεσία ψυχολογικής στήριξης του μη κυβερνητικού οργανισμού «Κέντρο Ζωής» κατά τα έτη 2016–2018. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω ημι-δομημένης κλινικής συνέντευξης και σταθμισμένων ερωτηματολογίων (PHQ-9, BAI, CAGE). Από αυτή τη διαδικασία αξιολόγησης σχηματίστηκαν 7 διχοτομικές μεταβλητές για την αρχική κλινική εικόνα και 13 για τα αιτήματα για υποστήριξη. Για την ανάλυση των δεδομένων, κατασκευάσθηκαν πίνακες συχνοτήτων και διενεργήθηκαν έλεγχοι x2 . Στο σύνολο του δείγματος, το 42,2% παρουσίαζε αγχώδεις διαταραχές, το 40,3% κατάθλιψη, το 28,8% περιστασιακή χρήση ουσιών, το 17,5% προβληματική κατανάλωση αλκοόλ και το 13,6% ενδοφλέβια χρήση ουσιών. Επιπλέον, το 14% ανέφερε μία τουλάχιστον προηγούμενη απόπειρα αυτοκτονίας και το 9,2% τρέχοντα αυτοκτονικό ιδεασμό. Εκτός από την υψηλότερη συχνότητα ενδοφλέβιας χρήσης ουσιών μεταξύ των ετεροφυλόφιλων ανδρών και την υψηλότερη συχνότητα περιστασιακής/ψυχαγωγικής χρήσης ουσιών μεταξύ των ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες, δεν παρατηρήθηκαν άλλες σημαντικές διαφορές σε σχέση με το φύλο, την ηλικιακή ομάδα, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την εθνικότητα στην αρχική κλινική εικόνα. Ομοιογενώς κατανεμημένα στο δείγμα μας ήταν και τα συχνότερα αιτήματα κατά την προσέλευση, τα οποία αφορούσαν σε καταθλιπτικά συμπτώματα (58,6%), δυσκολίες στις ερωτικές σχέσεις (48,7%), αποδοχή της οροθετικότητας (42,9%), αγχώδη συμπτώματα (42,4%) και ζητήματα αυτοεκτίμησης (40,8%). Η παρουσία κλινικά σημαντικής κατάθλιψης φάνηκε να σχετίζεται με ένα μεγαλύτερο εύρος αιτημάτων από ό,τι τα υπόλοιπα προβλήματα ψυχικής υγείας. Μια μεγάλη ομάδα συχνών αιτημάτων περιστρέφεται γύρω από δυσκολίες στον τομέα των διαπροσωπικών σχέσεων (π.χ. άγχος αποκάλυψης οροθετικότητας, κοινωνική απομόνωση, διατάραξη υπαρχόντων σχέσεων με οικεία πρόσωπα), γεγονός που υποδεικνύει έναν σημαντικό τομέα ψυχολογικής υποστήριξης. Η λοίμωξη HIV μπορεί να έχει συνέπειες σε πολλαπλά επίπεδα της ζωής ενός ανθρώπου, συμπεριλαμβανομένης της ψυχικής υγείας. Αντίστοιχα, η θεραπευτική της προσέγγιση είναι αναγκαίο να κινείται προς μια περισσότερο ολιστική κατεύθυνση.

Λέξεις ευρετηρίου: Λοίμωξη HIV/AIDS, προβλήματα ψυχικής υγείας, αιτήματα για ψυχολογική υποστήριξη, διαπροσωπικές σχέσεις.

Α. Πελτέκης, Μ. Κουλεντιανού (σελίδα 120) 

Πλήρες άρθρο σε pdf