Η προϊούσα υπερπυρηνική παράλυση είναι μια tau-πάθεια που χαρακτηρίζεται από κινητικές, νευροσυμπεριφορικές διαταραχές και στελεχιαία ελλείμματα. Δεν υπάρχουν νευροτροποποιητικές θεραπευτικές επιλογές. Οι θεραπευτικές δυνατότητες της διακρανιακής διέγερσης συνεχούς ρεύματος (transcranial direct current stimulation, tDCS) είναι γνωστές από μελέτες ασθενών με άλλα νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Γι’ αυτόν τον λόγο, ορμώμενοι από την περιορισμένη αρθρογραφία tDCS επί του επίμαχου κλινικού πληθυσμού, πραγματοποιήσαμε μία πιλοτική μελέτη με σκοπό να εκτιμήσουμε την επίδραση της εφαρμογής του tDCS στον κινητικό και προκινητικό φλοιό σε ασθενείς με Προϊούσα Υπερπυρηνική Παράλυση και με επικέντρωση στη νοητική δυσλειτουργία. Οκτώ ασθενείς με Προϊούσα Υπερπυρηνική Παράλυση συμμετείχαν στη μελέτη (4 άνδρες και 4 γυναίκες με μέση ηλικία 67,4±7,4 έτη, εύρος: 55–80 έτη και μέση διάρκεια νόσου: 4,6±3,3 έτη, εύρος: 1–11 έτη. Κατά την ένταξη στη μελέτη παρουσίαζαν μέση τιμή στην κλίμακα Unified Parkinson’s Disease Rating Scale Part III (UPDRS III) ίση με 49±16,1 και στην κλίμακα Hoehn & Yahr (H&Y) ίση με 3,9±1 αντίστοιχα. Η φαρμακευτική αγωγή (L-dopa, pramipexole, rotigotine, rasagiline, amantadine) παρέμεινε σταθερή σε όλους τους ασθενείς κατά τη διάρκεια της μελέτης. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν, πέραν της εκτίμησης του κινητικού αποτελέσματος, ο προσδιορισμός της πιθανής βελτίωσης της νοητικής λειτουργίας μετά τις θεραπευτικές συνεδρίες. Για την κλινική αξιολόγηση των κινητικών συμπτωμάτων χρησιμοποιήθηκαν οι κλίμακες PSP-Rating Scale, UPDRS III και Timed Up and Go test. Η νευροψυχολογική αξιολόγηση περιλάμβανε δοκιμασίες ακουστικής-λεκτικής μνήμης και μάθησης, μνήμης επεισοδίων, οπτικοκινητικής συνεργίας και ταχύτητας επεξεργασίας των πληροφοριών, προσοχής και επιτελικών λειτουργιών, λεκτική ροή (φωνημική και σημασιολογική). Ανοδική διακρανιακή διέγερση εφαρμόστηκε στον κινητικό και προ-κινητικό φλοιό των ασθενών για 10 συνεδρίες. Κατά τη διάρκεια της διέγερσης, εφαρμόστηκε συνεχές ανοδικό ρεύμα 2 mA για 30 λεπτά. Η κλινική εκτίμηση πραγματοποιήθηκε πριν την έναρξη της εφαρμογής, τις ημέρες 11, 30 και 90 μετά την εφαρμογή αντίστοιχα. Σημειώθηκε σημαντική βελτίωση στην κλίμακα PSP-Rating score (συνολικά και στις υποενότητες I & III) που αφορούσε στην ημέρα 11 και 30 συγκριτικά με τη θεραπευτική συνεδρία (μετρήσεις αφετηρίας). Επίσης, παρατηρήθηκε θετική θεραπευτική επενέργεια στον τρόμο ενεργείας. Πέραν της σφαιρικής βελτίωσης της νοητικής κατάστασής τους, οι ασθενείς παρουσίασαν μετα-αποκαταστασιακή πρόοδο στον οπτικοκινητικό συντονισμό και την ταχύτητα επεξεργασίας των πληροφοριών, στην ακουστική-λεκτική μάθηση μη σημασιολογικά οργανωμένου υλικού και στη μνήμη επεισοδίων, στις επιτελικές λειτουργίες, στη συνειρμική φωνολογική και σημασιολογική λεκτική ροή (προσπέλαση και ανάσυρση πληροφοριών από τη λεξικολογική μνήμη, επιλεκτική αναστολή και ταχύτητα λεξικολογικής προσπέλασης). Τα αποτελέσματα μάς καταδεικνύουν τη θετική επίδραση της διακρανιακής διέγερσης συνεχούς ρεύματος στα προμηκικά και κινητικά συμπτώματα, επιμέρους νευροψυχολογικούς τομείς όπως την ταχύτητα επεξεργασίας, τη λεκτική μνήμη και τη μνήμη επεισοδίων, τις επιτελικές όψεις του λόγου (λεκτική ροή: ικανότητα προσπέλασης και ανάσυρσης πληροφοριών από τη λεξιλογική μνήμη), καθώς και στις καθημερινές δραστηριότητες των ασθενών με Προϊούσα Υπερπυρηνική Παράλυση. Το δε θεραπευτικό όφελος φαίνεται να διαρκεί και μετά το πέρας της νευροτροποποιητικής παρέμβασης.

Λέξεις ευρετηρίου: Προϊούσα υπερπυρηνική παράλυση, διακρανιακή διέγερση συνεχούς ρεύματος (tDCS), κινητική λειτουργία, νοητικές λειτουργίες.

Α. Αλεξούδη, Π. Πατρικέλης, Σπ. Δευτερέος, Θ. Φασιλής, Δ. Καράκαλος, Α. Βερεντζιώτη, Στ. Κορφιάς, Δ. Σακάς, Στ. Γκατζώνης (σελίδα 320)

Πλήρες άρθρο σε pdf (Αγγλικά)