Ο αυτισμός είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που συνεπάγεται σημαντική οικονομική και κοινωνική επιβάρυνση. Τα τελευταία χρόνια διατυπώνεται η υπόθεση ότι συγκεκριμένες διατροφικές παρεμβάσεις μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα στους ασθενείς αυτούς. Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης είναι να παρουσιάσει βιβλιογραφικά δεδομένα σχετικά με την επίδραση συγκεκριμένων διατροφικών παρεμβάσεων σε κλινικές παραμέτρους με αυτισμό. Ως βασική πηγή αναζήτησης χρησιμοποιήθηκε το Pubmed. Δεν τέθηκε χρονικός περιορισμός ως προς το έτος δημοσίευσης των μελετών. Αξιολογήθηκαν μελέτες προοπτικές, που έχουν διεξαχθεί σε πληθυσμούς παιδιών και αξιολογούν τη μεταβολή κλινικών παραμέτρων του αυτισμού. Συνολικά αξιοποιήθηκαν μελέτες που διερευνούσαν την επίδραση που είχε στα συμπτώματα του αυτισμού η χορήγηση αμινοξέων, λιπαρών οξέων, βιταμινών/ιχνοστοιχείων, καθώς και η εφαρμογή συγκεκριμένων μορφών δίαιτας (ελεύθερη καζεΐνης/γλουτένης, κετογονική). Ο μηχανισμός δράσης των διατροφικών παρεμβάσεων στους συγκεκριμένους ασθενείς περιλαμβάνει κυρίως τη ρύθμιση των επιπέδων των νευροδιαβιβαστών και την τροποποίηση της εντερικής μικροχλωρίδας. Πιο συγκεκριμένα, η Ν-ακετυλοκυστεΐνη βρέθηκε ότι ελαττώνει σημαντικά τα συμπτώματα της ευερεθιστότητας στα παιδιά αυτά. Η δράση της αυτή φαίνεται ότι οφείλεται στις αντιγλουταμινεργικές και αντιοξειδωτικές της ιδιότητες. Όσον αφορά στα λιπαρά οξέα, είναι γνωστό ότι σχετίζονται με τον μεταβολισμό της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης, ενώ χαμηλά επίπεδα έχουν καταγραφεί σε ασθενείς με νευροψυχιατρικά νοσήματα. Ωστόσο, η χορήγησή τους σε παιδιά με αυτισμό δεν βελτίωσε σημαντικά τις κλινικές τους παραμέτρους. Τα διαθέσιμα στη βιβλιογραφία δεδομένα για τη D-κυκλοσερίνη, τη διμεθυλγλυκίνη, καθώς και βιταμίνες και ιχνοστοιχεία είναι είτε λίγα είτε διφορούμενα. Παράλληλα, στη βιβλιογραφία εντοπίσαμε κλινικές μελέτες που έδειχναν ευνοϊκή επίδραση της δίαιτας ελεύθερης γλουτένης και καζεΐνης και της κετογονικής δίαιτας στην κλινική εικόνα παιδιών με αυτισμό. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι για καμία από τις παραπάνω παρεμβάσεις δεν διαπιστώθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες μέτριας ή σοβαρής βαρύτητας. Σε γενικές γραμμές, τα υπάρχοντα δεδομένα είναι ενθαρρυντικά. Απαιτούνται περισσότερες τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες προκειμένου να τεκμηριωθεί ακριβέστερα η επίδραση συγκεκριμένων διατροφικών παρεμβάσεων σε κλινικές παραμέτρους του αυτισμού.
Λέξεις ευρετηρίου: Αυτισμός, αμινοξέα, λιπαρά οξέα, βιταμίνες, θεραπευτικές δίαιτες.
Μ. Γώγου, Γ. Κολιός (σελίδα 57)