Η παρούσα μελέτη αποσκοπούσε στη διερεύνηση του ρόλου των δυσλειτουργικών μεταγνωστικών πεποιθήσεων στις Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής (ΔΠΤ) και στις πιθανές συσχετίσεις τους τόσο με ειδικά όσο και συνοδά συμπτώματα των ασθενών αυτών. Το Ερωτηματολόγιο για τις Μεταγνωσίες (Metacognitive Questionnaire-30, MCQ-30), το Ερωτηματολόγιο για την Εξέταση των Διατροφικών Διαταραχών (Eating Disorder Examination Questionnaire, EDE-Q), η Νοσοκομειακή Κλίμακας Άγχους και Κατάθλιψης (Hospital Anxiety and Depression Scale, HADS) και η Κλίμακα Ιδεοψυχαναγκαστικών Συμπτωμάτων (Maudsley Obsessive-Compulsive Inventory - MOCI) χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση 44 ασθενών με Ψυχογενή Ανορεξία (ΨΑ), 50 ασθενών με Ψυχογενή Βουλιμία (ΨΒ) και 37 υγιών μαρτύρων. Οι ασθενείς με ΨΑ και ΨΒ παρουσίασαν υψηλότερες βαθμολογίες δυσλειτουργικών μεταγνωσιακών πεποιθήσεων, οι οποίες συσχετίζονταν θετικά τόσο με τα ειδικά συμπτώματα των διατροφικών διαταραχών όσο και τα συνοδά συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης και ψυχαναγκαστικότητας. Τόσο οι ασθενείς με ΨΑ όσο και εκείνοι με ΨΒ παρουσίασαν υψηλότερες βαθμολογίες από τους υγιείς μάρτυρες στη συνολική βαθμολογία της κλίμακας MCQ-30, και στις υποκλίμακες «θετικές πεποιθήσεις σχετικές με την ανησυχία», «αρνητικές πεποιθήσεις σχετικά με την απώλεια ελέγχου και τον κίνδυνο που η ανησυχία συνεπάγεται» και «ανάγκη για έλεγχο της σκέψης». Οι ασθενείς με ΨΑ επιπλέον εμφάνισαν υψηλότερη βαθμολογία από τους υγιείς μάρτυρες στη βαθμολογία της υποκλίμακας «νοητική αυτοσυνείδηση». Δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων ασθενών στη συνολική βαθμολογία της κλίμακας MCQ-30 και τις υποκλίμακές της. Η υποκλίμακα «αρνητικές πεποιθήσεις σχετικά με την απώλεια ελέγχου και τον κίνδυνο που η ανησυχία συνεπάγεται» εμφάνισε τις ισχυρότερες θετικές συσχετίσεις με τα ειδικά συμπτώματα των διατροφικών διαταραχών (συντελεστές που κυμαίνονταν από 0,24 έως 0,40), ακολουθούμενη από την «ανάγκη για έλεγχο της σκέψης» (συντελεστές που κυμαίνονταν από 0,22 έως 0,38). Αντίστοιχα, οι δυσλειτουργικές μεταγνωσιακές πεποιθήσεις εμφάνισαν στατιστικά σημαντικές θετικές συσχετίσεις και με τη συνοδό συμπτωματολογία άγχους, κατάθλιψης και ψυχαναγκαστικότητας, με παρόμοιο τρόπο. Σε αναλύσεις παλινδρόμησης οι δυσλειτουργικές μεταγνωσιακές πεποιθήσεις προέβλεπαν το 19%, 35%, 20% και 21% της διακύμανσης στις συνολικές βαθμολογίες των EDE-Q, HADS-Anxiety, HADS-Depression και MOCI, αντίστοιχα. Οι αναλύσεις διαμεσολάβησης ανέδειξαν πως η συνοδός συμπτωματολογία δεν διαμεσολαβεί τη σχέση μεταξύ δυσλειτουργικών μεταγνωσιακών πεποιθήσεων και ειδικών συμπτωμάτων των ΔΠΤ. Κατά συνέπεια, οι δυσλειτουργίες στις μεταγνωσιακές πεποιθήσεις μπορεί να αντικατοπτρίζουν ένα κοινό, δια-διαγνωστικό μονοπάτι στην ΨΑ και ΨΒ προς ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων σε ασθενείς με ΔΠΤ.
Λέξεις ευρετηρίου: Ψυχογενής ανορεξία, ψυχογενής βουλιμία, σύνδρομο γνωσιακής προσοχής, μεταγνωσία, ανησυχία.
Γ. Γεωργαντόπουλος, Γ. Κωνσταντακόπουλος, Ι. Μιχόπουλος, Δ. Δικαίος, Φ. Γονιδάκης (σελίδα 225)