Η πολλαπλή σκλήρυνση παρουσιάζει υψηλή συννοσηρότητα με ψυχικές διαταραχές σε οποιοδήποτε στάδιο της νόσου, ενώ οι ψυχιατρικές εκδηλώσεις μπορεί ακόμη και να προηγούνται της εμφάνισης οποιασδήποτε νευρολογικής συμπτωματολογίας και συνεπακόλουθα και της διάγνωσης. Τα νευροψυχιατρικά συνοδά νοσήματα παρουσιάζουν, επίσης, συσχέτιση με αυξημένο κίνδυνο εξέλιξης της αναπηρίας, και ως εκ τούτου, τα άτομα αυτά συχνά παρουσιάζουν σημαντικά χαμηλότερο επίπεδο λειτουργικότητας, έχουν χαμηλότερη απόδοση στην νευροψυχολογική κλινική αξιολόγηση, είναι λιγότερο πιθανό να συμμορφώνονται με τη φαρμακοθεραπεία και επιπλέον παρουσιάζουν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα διαταραχής του υποστηρικτικού τους κοινωνικού περιβάλλοντος σε σύγκριση με τους «μη-ψυχιατρικούς» ανθρώπους με πολλαπλή σκλήρυνση. Η μελέτη στοχεύει στην εκτίμηση της εθνικής χρήσης ψυχοφαρμακολογικών παραγόντων από άτομα με πολλαπλή σκλήρυνση στον Ελληνικό πληθυσμό. Αναλύθηκαν τα αρχεία της εθνικής ψηφιακής βάσης δεδομένων συνταγογράφησης, προκειμένου να εντοπιστούν άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας που έχουν συνταγογραφηθεί αντιψυχωσικές, αντικαταθλιπτικές, αγχολυτικές ή ψυχοδιεγερτικές θεραπείες κατά τη διετή διάρκεια της μελέτης. Ανωνυμοποιημένα αρχεία ηλετρονικής συνταγογράφησης ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση (n=21218) εξήχθησαν από τη βάση δεδομένων ΗΔΙΚΑ σε εθνικό επίπεδο, από τον Ιούνιο του 2017 έως τον Μάιο του 2019. Σύμφωνα με αυτήν τη μελέτη σε εθνικό επίπεδο, οι ψυχοφαρμακολογικοί παράγοντες συνταγογραφούνται συχνά σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας. Αντικαταθλιπτική αγωγή συνταγογραφήθηκε στο 36,1% του δείγματος μελέτης, ακολουθούμενο από αγχολυτικά (16,23%), ψυχοδιεγερτικά (4,97%) και αντιψυχωσικά (3,76%). Το ποσοστό των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με αυτούς τους παράγοντες παρουσίασε αύξηση ανάλογη με την ηλικία. Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης, τα αντιψυχωσικά δεύτερης γενιάς και οι βενζοδιαζεπίνες ήταν οι πιο συχνά συνταγογραφούμενοι παράγοντες σε κάθε κατηγορία φαρμάκων, και ειδικά σε νεότερες ηλικιακές ομάδες, υποδεικνύοντας πιθανώς καλύτερη ισορροπία αποτελεσματικότητας / ανεπιθύμητων δράσεων, ενώ η μονταφινίλη ήταν το μόνο ψυχοδιεγερτικό που συνταγογραφήθηκε στοχεύοντας τη βελτίωση των επιπέδων αισθήματος κόπωσης. Μια φαρμακολογική προτίμηση για αντικαταθλιπτικά και ψυχοδιεγερτικά παρατηρήθηκε στην ηλικιακή ομάδα 40-60 (p = 0,02), ενώ τα αντιψυχωσικά και τα αγχολυτικά έδειξαν υψηλότερη προτίμηση στην ηλικιακή ομάδα > 60 (p <0,001). Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει τον αυξημένο επιπολασμό ψυχικών διαταραχών σε αυτήν την ομάδα ασθενών. Η επαρκής θεραπεία και παρακολούθηση της ψυχιατρικής συμπτωματολογίας, μπορεί να βελτιώσει τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της νόσου, ωστόσο απαιτείται προσοχή όσον αφορά τις πιθανές αλληλεπιδράσεις και ανεπιθύμητες δράσεις.

ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Σκλήρυνση κατά πλάκας, πολλαπλή σκλήρυνση, ψυχοφαρμακολογία, βενζοδιαζεπίνες, αντικαταθλιπτικά, αντιψυχωσικά, ψυχοδιεγερτικά.

Χρήστος Μπακιρτζής, Μαρία – Βαλέρια Καρακάση, Κλεοπάτρα-Μαρίνα Μποζίκη, Θεόδωρος Μωυσιάδης, Δήμητρα Τσάκωνα, Βαρβάρα Φυντανίδου, Γεώργιος Παπαζήσης, Ελευθέριος Θηραίος, Νικόλαος Γρηγοριάδης

Supplementary Material

Πλήρες Αρθρο σε pdf (Αγγλικά)