Το παρόν κείμενο έχει σκοπό να αναδείξει τη σημασία των Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας (ΚΜΨΥ) στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε απομακρυσμένες περιοχές της ελληνικής επαρχίας. Από την ίδρυση των πρώτων ΚΜΨΥ στη δεκαετία του ’80 ως τις μέρες μας, οι υπηρεσίες αυτές εξαπλώθηκαν σε πολλές περιοχές και υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως είναι αποτελεσματικές στη φροντίδα ασθενών με σοβαρές ψυχικές διαταραχές. Η φροντίδα ασθενών με τέτοιες διαταραχές φαίνεται να επιφέρει σημαντική μείωση των νοσηλειών, ακούσιων και εκούσιων και των ημερών νοσηλείας. Η σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας επίσης δείχνει να είναι ευνοϊκή. Παράλληλα με το κλινικό έργο, κάποιες ΚΜΨΥ έχουν αναπτύξει ερευνητική δραστηριότητα, όπως διεξαγωγή επιδημιολογικών μελετών. Αντικείμενο μελέτης αποτελούν ακόμη η φροντίδα των ηλικιωμένων ασθενών και των μεταναστών που κατοικούν μόνιμα στη χώρα. Το ερευνητικό έργο των ΚΜΨΥ περιλαμβάνει και τη μελέτη των ψυχωτικών διαταραχών στο πλαίσιο της επαρχίας, όπως τη μακροχρόνια έκβαση, τη λειτουργικότητα των ασθενών και τη χρόνια θεραπεία με βενζοδιαζεπίνες. Οι τρέχουσες προκλήσεις για τις ΚΜΨΥ αφορούν στη στελέχωση τους, ειδικά εκείνων που υπάγονται σε δημόσια νοσοκομεία και στη διατήρηση επιστημονικού προσωπικού υψηλής κατάρτισης. Άλλες σημαντικές προκλήσεις τίθενται λόγω της γήρανσης του πληθυσμού της επαρχίας και του προσφυγικού/μεταναστευτικού προβλήματος. Οι ΚΜΨΥ των νησιών υποδοχής προσφύγων δέχονται ήδη αυξημένο αριθμό αιτημάτων για περίθαλψη αυτού του πληθυσμού. Δεδομένων των ανισοτήτων στην φροντίδα ψυχικής υγείας μεταξύ της επαρχίας και των αστικών κέντρων, επιβάλλεται η περαιτέρω ενίσχυση της λειτουργίας των ΚΜΨΥ και η συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού. Η έρευνα των αναγκών του πληθυσμού σε όλη τη χώρα θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για έναν περισσότερο ορθολογικό σχεδιασμό και στελέχωση νέων υπηρεσιών. Η με συστηματικό τρόπο χρησιμοποίηση κλινικών δεικτών θεραπευτικού αποτελέσματος κοινής αποδοχής θα διευκόλυνε την έρευνα και θα επέτρεπε την καταγραφή και αξιολόγηση του έργου των ΚΜΨΥ και της αποτελεσματικότητας τους, ώστε να αναδειχθεί η χρησιμότητα τους στο σύγχρονο σύστημα υγείας.
ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Απομακρυσμένες περιοχές, επαρχία, κινητές μονάδες ψυχικής υγείας, κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας, σχιζοφρένεια, ψυχωτικές διαταραχές.
Βάιος Περιτογιάννης, Αθηνά Φραγκούλη-Σακελλαροπούλου, Μάριος Σταυρογιαννόπουλος, Ηλιάνα Φύλλα, Αικατερίνη Γαρμπή, Στέλλα Παντελίδου, Μαρία Σαμακουρή, Συντονιστική Επιτροπή των Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας (Φωτεινή Τσόλη, Ηλιάνα Λαζογιώργου Κούστα, Μαρία Μπαλωμένου, Μαρία Δαμασιώτη, Αφροδίτη Ζιάννη, Αθανάσιος Αραμπατζής, Αικατερίνη Αρβανίτη)