Ο αριθμός των ατόμων με άνοια στην Ευρώπη είναι επί του παρόντος 7,7 εκατομμύρια και αναμένεται να διπλασιαστεί έως το έτος 2050. Οι φροντιστές ατόμων με άνοια αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη επιβάρυνση από τους φροντιστές άλλων ατόμων με χρόνια ασθένεια και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν κατάθλιψη και διαταραχές άγχους. Μέσα από την παρούσα συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση (PRISMA Analysis) επιχειρούμε να διερευνήσουμε τον επιπολασμό συμπτωμάτων και διαταραχών άγχους και κατάθλιψης σε φροντιστές ασθενών με άνοια. Πραγματοποιήθηκε μία αναζήτηση σε ακαδημαϊκές ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων με τον χρονικό περιορισμό οι μελέτες να έχουν δημοσιευτεί εντός των τελευταίων 15 ετών. Εντοπίστηκαν 85 άρθρα και συμπεριλήφθηκαν 16 τα οποία πληρούσαν τα κριτήρια. Τα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν ότι οι φροντιστές βιώνουν σημαντική επιβάρυνση και μειωμένη αυτοαναφερόμενη ποιότητα ζωής , ενώ παράλληλα εμφανίζουν τάσεις για ανάπτυξη κλινικής κατάθλιψης. Τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους βρέθηκαν να είναι πιο σοβαρά στις περιπτώσεις των γυναικών φροντιστών. Η κατάθλιψη των φροντιστών σχετίζεται με την αυξημένη χρήση του τμήματος επειγόντων περιστατικών από ασθενείς με άνοια και κατά την περίοδο της πανδημίας COVID-19 αποτυπώθηκε αύξηση του επιπολασμού καταθλιπτικών συμπτωμάτων σε φροντιστές ατόμων με άνοια. Η φροντίδα ατόμων με άνοια συνδέθηκε με την επαγγελματική εξουθένωση, επηρεάζοντας αρνητικά σε πολύ μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής των φροντιστών. Αποτυπώθηκε συσχέτιση ανάμεσα στα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους των φροντιστών και την χρήση ουσιών από την πλευρά των φροντιστών. Η κατάθλιψη στους φροντιστές συσχετίστηκε με κοινωνικοδημογραφικές μεταβλητές όπως το χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, το υψηλότερο επίπεδο αστικοποίησης και τη μεγαλύτερη ηλικία. Οι φροντιστές ατόμων με νόσο Alzheimer αναφέρουν σημαντικά υψηλότερες τιμές στα συμπτώματα άγχους, επιβάρυνσης και κατάθλιψης σε σύγκριση με φροντιστές που παρέχουν υπηρεσίες σε άτομα με άλλες άνοιες, ειδικά όταν τα νευροψυχιατρικά συμπτώματα είναι εμφανή. Με τον εντοπισμό παραγόντων που συνδέονται με την ψυχική επιβάρυνση των φροντιστών ατόμων με άνοια, οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας θα έχουν τη δυνατότητα να προχωρούν σε έγκαιρη ανίχνευση συμπτωμάτων και να παρέχουν κατάλληλη υποστήριξη για να ανακουφίσουν το βάρος των φροντιστών και να ενισχύσουν την ποιότητα της φροντίδας για τα άτομα με άνοια. Μέσα από πολιτικές υγείας θα είναι χρήσιμο οι φροντιστές να λαμβάνουν περισσότερη και πιο συστηματική επαγγελματική βοήθεια και να έχουν ευκαιρίες κατάρτισης ώστε να μειωθεί η επιβάρυνση τους.

ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Κατάθλιψη, άγχος, άνοια, alzheimer, φροντιστές

Δέσποινα Ντελή, Γιώργος Τσουβέλας, Δημήτριος Ρούκας, Μανόλης Μέντης 

Supplementary Material 

Πλήρες Άρθρο σε pdf (Αγγλικά)