H ειδικότητα της Ψυχιατρικής και η διεπιστημονική εργασία που επιτελείται από τους ψυχιάτρους σε σύνδεση με τους υπόλοιπους επιστημονικούς και ανθρωπιστικούς κλάδους, επηρεάζονται από κάποια γεγονότα που έχουν ως αποτέλεσμα τον στιγματισμό τους. Υπάρχουν τόσο εσωτερικοί όσο και εξωτερικοί παράγοντες που επηρεάζουν το επάγγελμα. Ανάμεσα στους εσωτερικούς παράγοντεςπρέπει να αναφερθούν τα διαφορετικά κριτήρια που χρησιμοποιούν οι ψυχίατροι για τη διάγνωση των ψυχιατρικών νοσημάτων, καθώς και οι υπάρχουσες διαφορές στη θεραπευτική αντιμετώπισήτους. Επιπλέον, η ψυχιατρική πράξη μπορεί να διαφοροποιείται πολύ ανάλογα με τον βιολογικό, ψυχολογικό, πολιτισμικό ή κοινωνικό προσανατολισμό του ψυχιάτρου που εξετάζει την κάθε περίπτωση. Οι εσωτερικές αναντιστοιχίες πυροδοτούν τους εξωτερικούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν τόσο οι ψυχίατροι όσο και η ψυχιατρική: την αμφισβήτηση και την έλλειψη εμπιστοσύνης των ασθενών, τη διείσδυση άλλων κλάδων στον χώρο της Ψυχιατρικής και την αρνητική εικόνα που έχει η κοινή γνώμη για την Ψυχιατρική. Στην Αργεντινή, όπως και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου στοπαρελθόν, η ψήφιση του νέου νόμου για την ψυχική υγεία έγινε η αφορμή για σοβαρές συζητήσεις και έντονο προβληματισμό. Η συζήτηση του νόμου δημιούργησε πολλές διχογνωμίες και αντίθετες τοποθετήσεις ανάμεσα στις επαγγελματικές εταιρείες, τον ιδιωτικό τομέα παροχής υπηρεσιών, τις ενώσεις που αντιπροσωπεύουν τους χρήστες και τις οικογένειές τους, τα σωματεία των εργαζομένων στο τομέα της υγείας, τα πολιτικά και οικονομικά κέντρα αποφάσεων και ούτω καθεξής. Στην Αργεντινή ο ιδεολογικός προβληματισμός και οι συζητήσεις ήταν πάντα πλούσια. Ακόμη καιτην περίοδο της απαγόρευσης των πολιτικών κομμάτων, υπήρχαν συζητήσεις ανάμεσα σε ομάδες που υποστήριζαν τις ψυχαναλυτικές και ψυχοδυναμικές απόψεις. Υπάρχουν πολλοί που δαιμονοποιούν τις εξελίξεις και την πρόοδο της Ψυχιατρικής και πρωτοστατούν εναντίον αυτών των εξελίξεων. Καταφέρνουν να παρασύρουν την κοινή γνώμη και πείθουν τους νομοθέτες διαδίδοντας την άποψηότι η Ψυχιατρική μπορεί να είναι επικίνδυνη. Ως συνέπεια, ο νέος νόμος τοποθετεί στο ίδιο επίπεδο τους ψυχιάτρους και τους ψυχολόγους όταν αναφέρει πως η απόφαση για νοσηλεία ενός ασθενούς«πρέπει να υπογραφεί από δύο επαγγελματίες, εκ των οποίων ο ένας πρέπει να είναι είτε ψυχίατρος είτε ψυχολόγος». Όλοι γνωρίζουμε ότι οι ψυχολόγοι έχουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στη φροντίδατης ψυχικής υγείας, αλλά μόνο η ιατρική εκπαίδευση των ψυχιάτρων μπορεί να διασφαλίσει τη λήψη σύνθετων ιατρικών αποφάσεων, όπως για παράδειγμα την ανάγκη νοσηλείας ενός ασθενούς στονοσοκομείο. Άλλες πλευρές αυτού του νόμου που αξίζει να αναφερθούν είναι η απουσία αναφοράς σε εξωνοσοκομειακές υπηρεσίες, παρόλη τη σπουδαιότητα που έχουν στην καθημερινή πρακτικήκαι τη γραφειοκρατία που υπάρχει στη νοσοκομειακή φροντίδα. Αυτές οι αποφάσεις δεν βαραίνουν πλέον τον επαγγελματία στο πλαίσιο της βέλτιστης άσκησης του επαγγέλματός του, αλλά τονδικαστή ο οποίος καλείται να γνωρίζει τι είναι το καλύτερο για τον ασθενή. Παρόλ’ αυτά, υπάρχουν και θετικά σημεία: Υπερασπίζεται τα δικαιώματα των ασθενών, προωθεί τη διεπιστημονική ομαδικήδουλειά, προτείνει την αποασυλοποίηση, τις κοινοτικές υπηρεσίες και, αν είναι απαραίτητο, τις ενδονοσοκομειακές υπηρεσίες στα Γενικά Νοσοκομεία. Υπάρχουν βέβαια πολλές αμφιβολίες σχετικάμε τη δυνατότητα πραγματοποίησης αυτών των συστάσεων. Στις περισσότερες χώρες, η ψυχιατρική απειλείται, εκτός των άλλων και από τη μείωση του αριθμού των ψυχιάτρων. Στην Αργεντινή εκτόςτων άλλων, παρατηρείται μείωση του αριθμού των φοιτητών της Ιατρικής που επιλέγουν ως ειδικότητα την Ψυχιατρική τα τελευταία χρόνια, ενώ ο προβλεπόμενος αριθμός των ψυχολόγων έχειαυξηθεί. Αυτοί είναι κάποιοι από τους λόγους που αρκετοί πιστεύουν ότι έχουν οδηγήσει στην απαξίωση της ψυχιατρικής. Σύμφωνα με αυτή την τοποθέτηση, κατά την οποία τόσο εσωτερικοί όσοκαι εξωτερικοί κίνδυνοι απειλούν την Ψυχιατρική, το δικό μας επαγγελματικό ενδιαφέρον οφείλει να είναι προσανατολισμένο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών μας, η οποία προφανώς περιλαμβάνει και την ψυχική τους υγεία. Προκειμένου να επιτύχουμε καλύτερα αποτελέσματα, πρέπει να αποφεύγουμε τις πολεμικές συμπεριφορές καθώς και την ιδεολογικοποίηση της πραγματικότητας, και να είμαστε όσο πιο δημιουργικοί γίνεται προκειμένου να επιτύχουμε όσο καλύτερα γίνεται τον στόχο μας.

Λέξεις ευρετηρίου: Ψυχική υγεία, στίγμα, εξελίξεις, προοπτικές

R. Montenegro (σελίδα 283) - Πλήρες άρθρο (Αγγλικά)