Η σχέση της εναισθησίας με άλλους κλινικούς παράγοντες στις ψυχωτικές διαταραχές έχει διερευνηθεί από πληθώρα μελετών. Οι περισσότερες από τις μελέτες αυτές δείχνουν ότι ο βαθμός της εναισθησίας σχετίζεται αρνητικά με τα ψυχωτικά συμπτώματα και θετικά με την κατάθλιψη και τον αυτοκτονικό ιδεασμό. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να εξεταστούν αυτές οι σχέσεις σε ελληνικό πληθυσμό. Σαράντα-τρεις εξωτερικοί ασθενείς (30 άνδρες και 13 γυναίκες) με σχιζοφρένεια ή παραληρητική διαταραχή, οι οποίοι παρακολουθούνται στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Καβάλας, έλαβαν μέρος στην έρευνα. Η μέση ηλικία του δείγματος ήταν 40,7 έτη και η μέση διάρκεια νόσου 18,6 έτη. Ασθενείς με διπολική διαταραχή, σχιζοσυναισθηματική διαταραχή ή χρήση ουσιών αποκλείστηκαν από την έρευνα. Όλοι οι ασθενείς ήσαν υπό φαρμακευτική αγωγή και σε σταθερή κλινική κατάσταση την περίοδο της μελέτης. Χρησιμοποιήσαμε την Κλίμακα Θετικού και Αρνητικού Συνδρόμου (PANSS) για την εκτίμηση της θετικής και αρνητικής συμπτωματολογίας, την Κλίμακα Εκτίμησης Εναισθησίας-Διευρυμένη εκδoχή (SAI-E) για τη μέτρηση του βαθμού εναισθησίας, την Κλίμακα Μοντγκόμερυ-Άσμπεργκ για την Kατάθλιψη (MADRS) και ξεχωριστά τη βαθμολογία του λήμματος της κλίμακας αυτής που αφορά στον αυτοκτονικό ιδεασμό. Όλες οι προαναφερθείσες κλίμακες έχουν προσαρμοστεί στον ελληνικό πληθυσμό. Για τον υπολογισμό των συσχετίσεων μεταξύ των κλιμάκων χρησιμοποιήσαμε τον συντελεστή Spearman επειδή ορισμένες μεταβλητές δεν παρουσίαζαν κανονική κατανομή. Προκειμένου να υπολογιστεί η προβλεπτική αξία της εναισθησίας για την κατάθλιψη και τον αυτοκτονικό ιδεασμό ανεξάρτητα από την ψυχοπαθολογία χρησιμοποιήσαμε γραμμική παλινδρόμηση με ιεραρχική μέθοδο. Οι συσχετίσεις της συνολικής εναισθησίας με την κατάθλιψη, τα θετικά και αρνητικά συμπτώματα και τον αυτοκτονικό ιδεασμό ήταν στατιστικά σημαντικές σε επίπεδο σημαντικότητας p<0,01. Εξίσου σημαντικές ήσαν και οι συσχετίσεις των υποκλιμάκων του SAI-E με τους προαναφερθέντες κλινικούς παράγοντες. Η ανάλυση παλινδρόμησης έδειξε ότι το μοντέλο θετικής και αρνητικής ψυχοπαθολογίας και εναισθησίας εξηγούσε το 47,4% της διακύμανσης της κατάθλιψης και το 32,2% της διακύμανσης του αυτοκτονικού ιδεασμού. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η προβλεπτική αξία της εναισθησίας, διότι μόνο μετά την είσοδο της εναισθησίας στην ανάλυση απέκτησαν στατιστική σημαντικότητα τα μοντέλα παλινδρόμησης. Λαμβάνοντας υπόψη τους μεθοδολογικούς περιορισμούς της (σχετικά μικρό μέγεθος δείγματος και χρονιότητα ασθενών), η μελέτη μας επιβεβαιώνει τη θετική σχέση της εναισθησίας με την κατάθλιψη και τον αυτοκτονικό ιδεασμό συνηγορώντας υπέρ του ψυχολογικού μοντέλου εξήγησης της έλλειψης εναισθησίας.

Λέξεις κλειδιά: Εναισθησία, ψύχωση, κατάθλιψη, συμπτωματολογία, αυτοκτονικός ιδεασμός. 

Ε. Πατελάρος, Ε. Ζουρνατζής, Γ. Κωνσταντακόπουλος (σελίδα 265) - Πλήρες άρθρο